FFS

Baukasten

FFE

Baukasten

Onbekende en mysterieuze Philips bouwdozen.

-Deze  RC besturing (Radio Control) werd gebruikt in het wereldje van de  "Modelbouw".  De bouwkits bestaan uit een zender en een ontvangsteenheid en de standaardversie is 2-kanaals. Zowel voor de zender als voor de ontvanger waren er aanvuldozen verkrijgbaar voor uitbreiding naar meerdere kanalen. Beide eenheden zijn volledig getransistoriseerd en de ge- bruikte halfgeleiders zijn hoofdzakelijk van het type Germanium.

-De "Funk Fernsteuer Anlage Baukasten" zijn eind jaren 60 op de markt gebracht door "Deutsche Philips GmbH, Hamburg" en vallen onder "Abteilung für lehrmittel". Uit de 12NC nummers kan men afleiden dat ook deze bouwdozen het bekende "EE" nummer hebben meegekregen. De 2 basisdozen en 9 aanvuldozen werden oplopend genummerd van EE1300 t.e.m. EE1310 vooraf gegaan door het nummer 12, dit was het kengetal voor de Duitse Philips afdelingen. Het kengetal voor de Nederlandse afdelingen was 22. Later zijn deze getallen uit het typenummer verdwenen. Een goed voorbeeld hiervan zijn de bekende bouwdozenreeksen EE1003, EE1050, ............... etc.

-De volledige reeks "FFS en FFE" bouwdozen in mijn bezit (met uitzondering van het 2-kanaals zender basispakket)  zijn 100% intact, alle onderdelen zaten nog netjes in de originele dozen. Van het zender pakket "FFS2" zaten de componenten los in een plastic verpakking, hiervan ontbreekt enkel de aluminium behuizing. Deze behuizing is samengesteld uit  een 10-delig op maat geplooide aluminium platen die één geheel vormen na montage. Binnenin deze behuizing ontstaan er dan verscheidene compartimenten voor de batterijen, HF print, antenne en de bedieningsknoppen.

-Op het internet is er van deze Philips onderdelenpakketten of bouwdozen niets terug te vinden. Tijdens mijn zoektocht op verscheidene binnen en buitenlandse,  elektronica en modelbouwforums  was er één iemand in Duitsland die zich de bouwkits nog herinnerde van in zijn jeugdjaren en dat ze nauwelijks verkocht werden. Door deze slechte verkoop zijn ze dan ook weer snel uit de markt verdwenen en misschien is dit wel de reden waarom ze niet alleen onbekend maar ook behoren tot de categorie "Zeldzame Bouwkits". Heel interessante weetjes over de 12NC nummers van PHILIPS kreeg ik dan weer van iemand op een bekend Nederlands elektronica forum.

Op zoek naar de handleiding.

-Oorspronkelijk had ik ook geen bouwbeschrijving of handleiding van deze bouweenheden. Ik ga er vanuit dat deze documenten dan ook aanwezig waren in de ontbrekende doos of verpakking van het zender basispakket. Na grondig nazicht van de bouwdozen en de nummering ervan had ik een vermoeden dat de bouwdozenreeks compleet was, maar zonder schema's en handleiding kon je er niets mee beginnen. Ook zou ik het heel jammer gevonden hebben dat zonder deze documenten de prachtige bouwdozen in de "vergetelhoek" of op zolder zouden terechtkomen. Ik was dus al geruime tijd op zoek naar deze handleiding en had de moed bijna opgegeven.

-Na de lange zoektocht kwam er een verrassend antwoord van een modelbouwforum in Duitsland. De Heer G.S. uit de regio Dortmund en hobbyist in de modelbouw had zo een PHILIPS modelbouwsturing nog maar pas in handen gekregen voor nazicht.  Hij had deze oude RC besturing nog nooit eerder gezien en nieuwsgierig ging hij op zoek naar wat meer informatie over deze vreemde en onbekende zelfbouwkit. Toevallig of niet maar het eerste en zo goed als enige zoekresultaat op Google was gelinkt aan mijn bericht op datzelfde Duits modelbouwforum. Omdat hij in het bezit was van de complete handleiding vond hij het interessant om op mijn bericht te reageren. Enkele dagen later heeft hij me dan een PDF bestand bezorgt van deze volledige handleiding en bouwbeschrijving. Bij deze wil ik hem dan ook hiervoor nogmaals bedanken.

-De gebouwde en complete bouwkit in Duitsland word momenteel nog gebruikt voor het besturen van een modelbouwvaartuig met elektromotoren.

De Zender Eenheid.

-De "FFS" of "Funk Fernsteuer Sender" is een 2-traps quartz gestuurde (40.68Mhz) zender met impulsmodulatie. De basisversie van deze zender is 2-kanaals en uitbreidbaar tot 10 kanalen. De bediening van de zender gebeurd d.m.v. joysticks die voorzien zijn van kleine microschakelaars. Deze joysticks kunnen enkel kruislings bewegen waardoor er max. één microschakelaar of kanaal gelijktijdig bedient kan worden. Pas vanaf kanaal 5 (opbouw met min. 2 joysticks) is gelijktijdige bediening van twee kanalen mogelijk.

-In de mixer-trap (push-pull schakeling) en tevens ook de eindtrap van de zender word het HF oscillator signaal gemengd met het LF stuursignaal afkomstig van de zenderbesturing. De joysticks in de zenderbesturing bedienen elk een toongenerator die voor de 10 kanalen een uniek (in frequentie) LF  signaal opwekt,  de opgewekte frequentie van beide toongeneratoren varieert hierdoor van 1080Hz tot max 6500Hz. Het simultane LF signaal van deze twee toongenerators word dan beurtelings en met een herhalingsfrequentie van 100Hz doorgegeven aan de "Mixertrap". Je kan deze eenvoudige impuls gemoduleerde zender eigenlijk beschouwen als een 1-bits zender, de uitgangen in de ontvanger zijn ofwel "AAN" ofwel "UIT". De proportionele zenders zoals we die nog steeds kennen zijn pas achteraf op de markt gekomen.

-In de behuizing van de zender zijn er ook nog twee compartimenten voorzien voor de voeding. De voedingsspanning is ongeveer 12V en word normaal geleverd door drie batterijen van 4,5V , het is ook mogelijk om hiervoor vaste of eventueel oplaadbare batterijen te gebruiken.

De Ontvanger Eenheid.

-De "FFE" of "Funk Fernsteuer Empfänger" is een 2-kanaals pendelontvanger (superreg.), de pendelfrequentie is 70 à 80  Khz. De antennekring bestaat uit een geaarde basisschakeling waarvan de ingangskring is afgestemd op de zendfrequentie van 40.68Mhz. Na demodulatie gaat het LF signaal naar een drietraps tegengekoppelde gelijkstroomversterker waarvan de laatste transistor als emitorvolger is geschakeld. De 2-kanaals ontvanger kan uitgebreid worden naar 10-kanalen door 4 aparte modulen, deze modulen zijn via speciale DIN stekkertjes verbonden met de ontvanger. Elke module bestaat zoals de ontvanger print uit twee bandfilters (twee kanalen) die afgestemd zijn op het unieke LF signaal van de zender. De Kanaal uitgangen zijn gebufferd met een relais. Bij ontvangst van het juiste LF signaal zal de betreffende module het uitgangsrelais activeren net zolang dat het LF signaal ontvangen word. De kleur van de ontvangerbehuizing is "wit" en deze van de verscheiden kanaal modulen respectievelijk Geel, Groen, Rood en Blauw.

-De uitgangsrelais zijn geschikt voor het aansturen van kleine motoren, lampjes........... etc. De analoge servo's (duty-cycle tussen de 1msec en 2 msec.) en digitale servo's kunnen hier echter niet gebruikt worden.

De Behuizing.

-Om de bouwkit te vervolledigen zal de zenderbehuizing in de toekomst tot in details nagebouwd worden. Vermits deze kast is opgebouwd uit diverse op maat geplooide aluminium platen kan dit geen probleem zijn.

De plaatdikte is 1.5mm, de buitenafmetingen van de kast zijn 170 x 170 x 50mm, aan de hand van deze afmetingen, de kast layout in de handleiding en detail foto's van de RC besturing uit Duitsland kunnen dan de grootte van de diverse montageplaten makkelijk bepaald worden.

                                                                     Let op het "EE" nummer.

De volledige reeks PHILIPS "Funk Fernsteuer Baukasten"

Gehäuse montiert.

De Zender

De Ontvanger

De volledige reeks PHILIPS "Funk Fernsteuer Baukasten"

De Ontvanger

De Handleiding

Foto's     L.Withofs (België)

Foto's     G.S. (Duitsland)

Foto's     L.Withofs (België)