Met de kerst viel ons familiebezoek in Polen wegens ziekte een beetje in het water. En daarom zijn lief en ik speciaal maar even de Paas daar gaan vieren. Voor het eerst sinds mensenheugenis door sneeuw en wind! Pasen 2013 is om nooit te vergeten.
We gaan trouwens wel vaker even 'snel' heen en weer maar sinds kort kan dit nu ook een stuk relaxer want dankzij de autosnelweg die vanaf de grens tot aan Warschau loopt duurt de hele trip, inclusief benzinetankstops, koffiestops voor lief en tolstops op de Poolse A2 nu nog maar net iets meer dan 11 uur. Let wel, van deur tot deur en zonder steen op het gaspedaal. Dat is in vergelijking met een jaartje terug toen we er nog een dikke 15 uur over deden dus heel goed te doen. Daarbij is het in deze tijd van het jaar ook een stuk langer licht. En ook dat rijdt net even prettiger als je een uurtje of 9 sturen achter de rug hebt.
Heen en weer..
De heenreis verliep vlekkeloos. Op goede vrijdag echter, ofwel Wielki Piątek zoals de Polen deze dag noemen begon het tot ieders verbazing te sneeuwen en was er sinds decennia weer sprake van een witte Paas.
Nu hadden lief en ik slechts een kleine week tot onze beschikking. En wat doe je dan na de vastendag op goede vrijdag als je niet achter een bord eten of één of andere ijskoude versnapering zit geparkeerd? Dan loop je een zoveel mogelijk familie en vrienden af! En ben je tussendoor druk met allerlei voorjaarsklusjes, natuurlijk. Hierbij hoort ook het schoonmaken en opruimen van allerlei rommel op de graven van overleden vrienden en familie. Tijdens Kerst, Pasen en andere feestdagen trekken hele volkstammen gewapend met stoffer en blik, vuilniszakken en sommigen zelfs met een emmertje sop op naar het kerkhof. Daar wordt dan alle rommel die in de winter op de graven stijf vast was gevroren opgeruimd en maakt menig moedertje het graf van een verloren kind of echtgenoot schoon op een manier waarvan je zou vermoeden dat deze ieder moment geinspecteerd kan worden.
Een werkje dat je hier en daar ook wel eens op een Nederlandse begraafplaats uitgevoerd ziet worden. Als er iemand begraven ligt, want steeds vaker laat men zich in Nederland na overlijden cremeren. Een handeling die in het overwegend katholieke Polen als zeer ongebruikelijk wordt gezien. Men ziet liever een graf dat men kan bezoeken en waarop men tijdens feestdagen een bloemetje kan leggen en een paar grafkaarsjes kan branden. Overledenen en dan in het bijzonder overleden familieleden worden zodoende altijd bij feestelijkheden betrokken. En blijven hierdoor in de herinnering van klein tot groot voortbestaan. Het is trouwens ook heel gebruikelijk dat in een graf meerdere personen, meestal directe familie, hun laatste rustplaats hebben gevonden.
Na het vernieuwen van de graflichtjes en de bloemetjes vegen lief en ik altijd even de neergedwarrelde rommel van de steen van het familiegraf voordat ik hierop een kaartje leg. Geen moeilijk gedoe, maar gewoon zo'n toeristen ansichtkaart met Hollandse molens, klompen en tulpen waarop ik onze namen en de datum schrijf. Ik ben hiermee begonnen toen ik een jaartje of tien geleden het graf van een goede vriend van ons beiden vond. Voor jaren waren we hem uit het oog verloren totdat ons ter ore kwam dat hij in 1993 op tragische wijze om het leven was gekomen. Sindsdien vinden lief en ik het belangrijk na ons bezoek aan een graf iets tastbaars achter te hebben gelaten. Om te laten weten dat wij deze mensen, ondanks dat we verder weg wonen, niet zijn vergeten. En dat zij deelgenoot zijn van onze geschiedenis.
Eigenheid
De Polen zijn zich zowieso veel meer bewust van de plek die hun voorouders in de geschiedenis in nemen, is mijn mening. Zo zie je op de graven van oud strijders vaak de symbolen van oorlog, en de onderscheidingen hiervan. En op menig kerkhof is hier wel een plekje voor ingericht. Pasen zelf wordt door de Polen net zoals de Kerst bewust en intens beleefd. Oké toegegeven, door de jongere generatie soms wat minder, maar in heel Polen doet men veel moeite de oude gebruiken in stand te houden. En om de jeugd hiermee op te voeden.
Natuurlijk is er genoeg op de rol die 'de' kerk als instituut in de Poolse samenleving speelt af te dingen. Maar ondanks dat gaan op de zaterdag voor Pasen velen, en dan ook zij die een stuk minder gelovig zijn, op hun Paasbest gekleed en met een paasmandje naar de kerk om deze door de priester te laten zegenen. In het mandje ligt meestal wat brood, een eitje en een stuk worst. Al dan niet voorzien van een zout en peper stelletje. En als je dan bij de kerk aankomt zie je dat daar door leden van de brandweer wordt gewaakt. Dat deze de hele dag met hun Standaard de kerk in en uit paradeert en dat een aantal van hen in vol ornaat de wacht houden bij het altaar. Pasen in Polen is dus meer dan alleen het Paasfeest, er wordt ook duidelijk uiting gegeven aan de volksheid. Aan wie de Polen zijn, aan de rol die het geloof in hun leven speelt en aan wat zij als volk hebben meegemaakt. En dat ze daarop trots zijn!
Natuurlijk zie je op de televisie in die Endemol spelletjes en kwissen ook wel eens de door de EU verplichtte multicilturele neger voorbij hobbelen. Je kent als Nederlander deze methode om het volk klaar te stomen voor de komende massale import van kanslozen vast wel. En ja, het Poolse volk is verdeeld als het gaat over vraagstukken als euthanisie en homosexualiteit. Of over ongehuwde moeders om maar een paar voorbeelden te geven. Maar over het algemeen wordt er door de bevolking over het nationalistische karakter van feestdagen niet gezemeld.
Sterker, er wordt door velen van hen ronduit afwijzend gereageerd op de deconstructie zoals die nu plaatvindt in verschillende West Europeesche landen. Velen van hen zien de massa-immigratie van kanslozen met lede ogen aan en houden hun hart vast voor wat er gaat gebeuren als Polen straks volwaardig EU lid wordt. Zij zitten namelijk niet te wachten op de afbraak van hun tradities. Zo hebben bijvoorbeeld de inwoners van Warschau met succes kunnen voorkomen dat geimporteeerde achterlijkheid een blehrtent in deze stad kon bouwen. Natuurlijk is dit allemaal zeer tegen de zin in van de rode kapitalisten uit Brussel die ongetwijfeld anders zullen besluiten. Ik ben daarom dus benieuwd naar hoe het Poolse volk zich straks onder deze multiculturele dictatuur zal houden!
Hoe verder onze Paas verliep vraag je me? Op eerste Paasdag genoten we bij familie in Warschau van een groots Paasontbijt. Waarna Eli en lief zich, terwijl het steeds harder begon te sneeuwen, door de jeugd met de bak `thuis` liet brengen. En waarna `s avonds en op de tweede Paasdag, bij vrienden, de tafel nogmaals werd gedekt...
De terugreis een dagje later verliep lekker ouderwets. Ondanks dagen van sneeuwval die op veel plekken in Polen resulteerde in meer dan 30 centimeter waardoor ook ik wat sneeuw kon schuiven en autoruiten af kon krabben was de A2 naar de Duitse grens prima te berijden. Het geneuzel begon daar... Die Oostduitsers zijn kennelijk nog steeds het tijdperk van de Trabant niet volgroeid want pal op de grens werd de snelweg wegens een ongeluk afgesloten en mocht je lekker zelf uitzoeken hoe je thuis kwam. Zodoende probeerden we ons geluk via de grensovergang Slubice alwaar de Deutsche Zoll goede zaken deed, zo concludeerde ik aan het aantal aanhoudingen. Pas na uren oponthoudt en allerlei ritten door vage Oost Duitse dorpjes geraakten we weer op de autobahn richting Berlijn.
Nou welkom in de Europeesche Unie hoor!