Veni etinam logo.

Digging in hard ground is more relaxing to a worm than going fishing...

left spacer mid spacer article spacer

Pompen

Stilstaand water bederft en om het water te kunnen filtreren moeten we met pompen lopen klooien. De Red Sea Max heeft een tweetal pompen met een fikse capaciteit 'on board' die water vanuit het filter compartiment de bak in pompt. Maar omdat ik geen zeewater aquarium wil gaan houden maar een zoetwater heb ik zoveel capaciteit niet nodig. Hoe stem ik de pompcapaciteit af op wat ik denk nodig te hebben?

De circulatie pomp

draait nu enkele weken maar de doorstroom snelheid van het aquarium water in het filter vind ik best wel hoog. Volgens opgave van de fabrikant bedraagt deze per pomp 550 ltr per uur. Nu zal door het 'aanklussen' van het mechanisch filterpatroon de debiet wel iets lager uitvallen maar deze is hoe dan ook te veel.

De watte?... debiet ... doorstroming noemen we als we het hebben over de hoeveelheid water die gedurende een bepaalde tijd door bijvoorbeeld een leiding heen loopt ' debiet ' (deze term wordt trouwens ook bij gassen gebruikt)

Nu dacht ik om de debiet te verlagen direct aan een electronische regeling maar na mijn licht op het Circuits Online forum te hebben opgestoken kwam ik er al snel achter dat er nauwelijks een betrouwbare electrische zelfbouw regeling voor een éénfase synchroonmotor ,want zo heet het type motor dat deze pompt aandrijft, te verkrijgen is.

Foto van een van de twee circulatie pompen
Bij de éénfase-synchroonmotor wordt, net als bij de synchrone draaistroommotor, het toerental bepaald door de frequentie van het wisselstroomnet en is deze onafhankelijk van de belasting.

Net als bij de éénfase-inductiemotor heeft deze motor maar één spoel die op een één fase net wordt aangesloten.

Het toerental wijzigen doe je dus door de frequentie te wijzigen. Dit kun je doen met een frequentie regelaar.

Principe schema van een frequentie regelaar.

Basis voor een frequentie regelaar is een generator die een toon produceert, om precies te zijn een sinus Het uitgangsignaal hiervan moet nog wat versterkt worden en zal in dit schema door de uitgangstrafo worden 'opgeslingerd' tot het gewenste voltage. De draaiknop die de aangesloten pomp sneller of langzamer laat draaien bestaat feitelijk uit een combinatie van afstellingen van de frequentie en het volume van de toon.

Er zijn een aantal mensen die zo'n frequentie regeling zelf hebben gebouwd maar deze melden allemaal dat het toepassen hiervan voor het doel dat ik in gedachten heb, namelijk het continue kunnen regelen van een aquarium circulatie pomp, waarschijnlijk niet zo eenvoudig zal zijn. Een nadeel voor mij zijn ook de benodigde transformatoren, namelijk die voor het uitgangssignaal en natuurlijk voor de voeding van het geheel. Tja en dat maakt de omvang van het apparaat wel groter dan beide circulatie pompen tezamen, en dat is te groot. Jammer dus...leuk zelfbouwproject maar niet voor nu.

Gedurende het raadplegen van het Circuit Online forum vond ik:

"Afgezien van een frequentieregelaar is de methode om de doorstroomsnelheid van een synchroonmotor pomp te verminderen simpelweg een mechanische weerstand in het waterstroompad aan te brengen, liefst aan de drukzijde, niet de aanzuigzijde, om cavitatie te vermijden"

Ouderwets afknijpen dus en wel aan de drukzijde om cavitatie te vermijden.. ehhh ... googeldegoogle ..... googeldegoogle dus ....snappie? Als we de aanzuigzijde knijpen lopen we het risico dat door de snelle omwentelingen van de rotor in de pomp onderdruk wordt opgebouwd dat een vacuum zal creëren, deze zal verhitten wat weer de vorming van stoom tot gevolg heeft....logisch toch?

Maar is afknijpen niet slecht voor de pomp bedacht ik mezelf En wordt het stroomverbruik hierdoor niet veel hoger? Wederom zijn het forumleden van Circuit Online forum die het weten:

"Laat een stofzuiger gewoon draaien met vrije slang en hij draait op een bepaald toerental, houdt je hand voor de slang en het toerental loopt op. Het is een teken dat de motor het 'makkelijker' krijgt, minder mechanisch belast wordt en, dat kan gemeten worden, minder vermogen trekt. Indien minder partikelen (water, lucht, whatever) botsen op de waaier van de pomp levert dat een verminderde mechanische belasting op en dit vertaald zich in een lager stroomverbruik."

Nu is het zo dat in de RSM de circulatie pompen in voorgeboorde gaten in de glazen scheidingsplaat van het filter en het aquarium dienen te worden vastgezet. De uitstroom opening van de circulatie pomp is van een schroefdraad voorzien en deze wordt met behulp van een draaibare uitstromer gemonteerd. Er valt weinig aan deze constructie te wijzigen om de simpele reden dat er gewoon geen ruimte in de RSM voorhanden is. Niks geen buizen waaraan ik een kraantje kan knutselen...

Foto van geopende onderkant van de circulatie pomp
Na de pomp nog een aantal malen goed te hebben bestudeerd bedacht ik dat als ik een pijpje in de uitstroom opening kon monteren ik hiervan de diameter kon verkleinen. Een kleinere opening is meer weerstand.

Tijd om de rommeldoos, je weet wel zo'n doos met klein materiaal die je al 20 jaar bewaart en waarvan vrouwlief vindt dat nu toch wel eens tijd wordt om deze in de vuilnisbak te doen belanden, om te spitten

Foto van circulatiepomp op de zij.
Spul van vroeghur..ooit eens gebruikt als beschermhoes voor metalen afstandshouders in een regelkast. Het is bruin, stinkt als je het op lengte zaagt en past er na er een schuurpapiertje over te hebben gehaald precies in de uitstroom opening van de pomp.

Ziet er goed uit maar aangezien meten weten is, moet er proefondervindelijk worden vastgesteld hoeveel minder het debiet dan wel na montage van het buisdeel is. En dat viel vies tegen, nog maar een kleinere diameter proberen!

Foto van een rolletje tape
Stom toevallig ben ik de gelukkige bezitter van een rommeldoos... Een plastic afstandshoudertje past als het wordt omwikkeld met afdicht-tape precies in het binnenbuisje.

Na flink geknutsel en het opstellen van een test omgeving bestaande uit een emmer gevuld met 10 liter water waarin de gemodificeerde circulatie pomp was geplaatst kon het water ballet beginnen!

Foto van een proefopstelling bestaande uit een emmer waar water in loopt en de circulatiepomp.
Een emmer met hierin het circulatie pompje waar aan een slag is gemonteerd die het te verpompen water de gootsteen in voert.

Door gedurende het leegpompen van de emmer tot aan het 5 liter merkje te tellen werd vastgesteld hoeveel het debiet was verminderd.

Toegegeven, niet echt wetenschappelijk..maar je moet wat..

Voor de zekerheid werden er twee ronden gehouden, de snelheid van tellen was natuurlijk een behoorlijk variabele factor.

standaard pomp bruine binnenbuis + witte binnedeel
30 tellen 38 tellen 93 tellen
29 tellen 37 tellen 93 tellen

De standaard pomp verpompte binnen 30 tellen zo'n 5 liter water. Als ik veronderstel dat iedere tel ongeveer een seconde betekent dan zou binnen een uur zo'n 360 liter water verpompt kunnen worden. Dat wijkt wel af van de opgegeven waarde maar wellicht dat de lengte van de slang hier op van invloed is (of zou ik niet goed geteld hebben? ......... nahhhhh!).

Foto van de circulatiepomp met gemonteerde opvulringen.
In ieder geval wordt er aanzienlijk minder water verpompt als in de uitstroom opening beide buisjes zijn gemonteerd. Zo'n 3 maal minder...

De snelheid van doorstroming gerealiseerd met de bruine buis plus het witte binnendeel gemonteerd in de uistroom opening is zo'n beetje wat ik nodig heb. Omdat ik in noodgevallen wel de beschikking wil hebben over voldoende pompcapaciteit heb ik beide circulatie pompen in de RSM gemonteerd. Eén ervan is voorzien van de modificatie en dit is de pomp die normaal gesproken draait. De andere is op de uitstroom opening voorzien van een dopje die het terugstromen van het aquariumwater in het filter moet voorkomen

Naar boven