De spulletjes wisselde tijdens een goed gesprek al snel van eigenaar maar het contact dat ondertussen was ontstaan bleef bestaan. Per e-mail nu weliswaar, waaruit als snel bleek dat Edwin, want zo heet deze zelfknutselaar, binnenkort met pensioen gaat. En grootste plannen heeft om de zee van tijd die hij tegemoet gaat te gaan vullen... En omdat Edwin de beroerdste niet is, NEE, écht niet!,. is hij in de pen geklommen om jullie kijkbuislezertjes mee op de eerste trede van zijn avontuurlijke reis te nemen:
'Wat is dat toch?..
Die drang naar het verleden, ergens vanuit de hersenpan, een forse bundel positieve herinneringen toen de hormonen nog sky-high stonden.
Zeg het me maar... Wat altijd is gebleven is een niet vervulde jongensdroom om een paar Karlson speakers in het originele formaat te bouwen met dikke bass-speakers en met een bovenbouw voor de squakers en tweeters. En geen suffe passieve filters in de kasten! Maar elke luidspreker-groep apart uit zijn eigen versterker gevoed. Aan dat laatste, waar aan ik 40 jaar geleden vol enthousiasme was begonnen, kwam plots een einde. Voor één van de beide kanalen alle eindversterkers gebouwd, elk één voor hoog, midden en laag, Linkwitz-Riley 3-weg filters opgebouwd, e.d.
En, ja,... ik had al een Philips mengversterker met een stuk of 16 eenheden die prima werkte. De eenheden zijn ooit gekocht van mijn bezigheden bij de PTT als hulp- en invalkracht. Helaas had ik de voeding voor de eindversterkers opgebouwd met blijkbaar niet meer al te gezonde elco's uit de dumpzaak die tijdens een test spontaan zulke zware dampen begonnen uit te ademen, dat het glas van mijn 2m lange aquarium onherstelbaar bronsgeel kleurde. Zwaar teleurgesteld heb ik toen alles (minder) keurig op zolder opgeborgen. Zo gaat dat dan,.. je bewaart de spullen na zo'n teleurstelling nog jaren (wel zo'n 30 jaar), totdat je in een bevlieging van opruimwoede alles wegdoet. Achteraf, ééuwig zonde...
Nu, 40 jaar later kwam ik enkele restanten op zolder tegen, eigen ontwerpen van printplaten, geëtste printplaten die nog geboord moeten worden, Elektuur equalizer printen en wat niet nog meer. En, páts toen gebeurde het: ik merkte dat ik nog steeds mijn jeugddroom wil waarmaken! Het is nu de tijd, ik sta vlak voor mijn pensioen en heb over goed een half jaar flink wat tijd voor dit superleuke project!
So... why not? Aan de slag!
Yip, ik ga het écht doen! Een nieuwe mengversterker opbouwen met dan wel met een deels wat ander gebruik van de mengeenheden dan ooit was bedoeld door de Philips boys. En waarom ook niet? De vintage mengeenheden zijn qua prestaties, ook in deze tijd, immers helemaal zo slecht nog niet!
En de eindversterkers dan,.. zekers de 120 watter van Philips met die dikke darlingtons ga we zeker bouwen - en wellicht nog wel meer van die good Philips eindversterker oldies. Makes fun!
Ben benieuwd om de Philips eindversterker oldies eens te vergelijken met de eenvoudig op te bouwen versterker rond de modernere super-chip's als de TDA 7293 en TDA 7294 (2 x double als brugversterker (150 watt) en 4x als mono blok (100watt). Eens kijken hoe het één en ander zich gedraagt en klinkt. Kortom, het is de bedoeling om meerdere mono-eindversterker blokken te bouwen en er uiteindelijk zes te gebruiken voor de bas, de squakers en tweeters. Met een totaal vermogen rond de 2x300 watt continue. Dat maakt ook de voeding en de over-all koeling van voeding(en) en versterkers tot een échte uitdaging. De basis hiervan gaat gevormd worden door 2x een 500 watt ringkerntrafo met elk 2x30 volt.
De eerste uitdaging
Hoe kom je vandaag de dag aan alle benodigde eenheden? Op plekken als marktplaats worden bij tijd en wijle wel eens wat eenheden aangeboden maar ook weer niet iedere dag. En, ja als je een flink mengpaneel wilt opbouwen met de nodige extra volgversterkers voor het 3-weg systeem dan kun je lang zitten wachten of besluiten om zelf dan maar de nodige eenheden te gaan nabouwen. Tot dat laatste heb ik besloten. Aanvankelijk bestond bij mij de gedachte om zelf de printplaten te gaan ertsen, boren, etc. De benodigde layouts kun je op deze site vinden, en bekijken met de gratis te
gebruiken viewer van het programma Sprint-Layout. De layout is 1:1 te printen in je laser- of inkt-printer en de benodige transparanten van de layouts zijn daarmee snel gemaakt.
Ik ben het maken van printplaten na al die jaren trouwens nog steeds niet verleerd. Maar,.. het is wel een (hoop) gedoe!
Na wat zoeken op internet kwam ik er al snel achter dat je tegenwoordig ook je printplaten kunt laten maken m.b.v. zogenaamde Gerber files. Ik kwam er ook achter dat het proggie Spint-Layout deze files kan aanmaken/exporteren. En besloot, mede omdat ik Philips printjes met al die stekkers nooit zo geweldig heb gevonden, zelf dan maar dit programma aan te schaffen en de printjes aan te passen. Ik kan het eenieder aanraden: zo duur is het programma niet en het staat garant voor de nodige avonden puzzelplezier, althans voor mij als oudere leek!
Nu moet ik daar wel bij bekennen dat ik het ontwerpen van layouts altijd al een leuke puzzel heb gevonden. Zeker als het gaat om het bereiken van een componenten dichtheid zoals in een oude Japanse transistorradio.
Hoe dan ook, inmiddels zijn de eerste door mij aangepaste Sprint-layouts klaar. Compleet met de originele componenten plaatsing en -nummering. Maar wel zonder de klassieke blauwe Philips stekkers. Die hebben bij mij plaats moeten maken voor de 5mm aansluitblokjes.
Mijn printontwerpen zijn inmiddels richting China alwaar mijn eerste 'prototype'-printplaatjes zijn vervaardigd. En op basis van deze eerste proefserie heb ik de ontwerpen nog wat aangepast, zoals de diameter van de boringen voor de verschillende componenten, extra pads voor de plaatsing van een radiale of axiale variant, en nog een paar kleine dingetjes. Met het zelf vervaardigen ben ik gestopt, want in China kunnen ze dat veel beter en vooral goedkoper, dan de spullen die ik hiervoor allemaal nodig heb om het zelf te doen!'
Met de groetjes van Edwin!