Het is alweer een tijdje geleden dat ik in een stapel af te voeren oude computers en monitoren zo half verscholen tussen de afgedankte toetsenborden en muizen een versterker zag staan. Zo op het oog zo'n echt ouwe bak met allerlei draaiknoppen. De behuizing ervan deed me even denken aan zo'n oude Public Adress versterker en ik liep alweer bijna door toen in een flits de naam Luxman zag staan.
Héééé dacht ik... toch even kijken.
Nou, de behuizing van de versterker zag er niet echt bijzonder uit en de achterkant met alle aansluitingen wekte eigenlijk ook niet al te veel vertrouwen. Er stak aan één zijde een afdekkap van de voedingstrafo uit waarop ik zelfs wat roestsporen meende te zien.
Duidelijk een apparaat uit de tijd dat toen wat erin zat belangrijker was dan hoe de buitenkant eruit zag bedacht ik me. Toch was het zo... ik bedoel, het was een Luxman L30. Er zat op de achterkant zelfs nog een gele sticker van de (toonaangevende) firma Audioscript uit, als ik het me goed herinner, Loosdrecht.
Voor de kijkbuislezertjes die nu glazig gaan zitten kijken.. Audioscript was meer dan dertig jaar importeur van diverse merken geluidsapparatuur voor zowel 'professionele' als 'gewone' doeleinden voordat deze, ik dacht in het jaar het jaar 2000 failliet ging. Bij deze firma werkte vanaf 1975 Johan Ketelaar, mogelijk één van Neerlands meest eigenzinnige versterkers en luidsprekers bouwer, die in 1980 onder de naam JK Acoustics voor zichzelf begon. Nou, en van die Johan was in uitgave 12 van het hobbyistenblad Audio & Techniek een interview afgedrukt. Dat was weer het audiofielenblad dat met John van der Sluis de A15 en A25 versterker publiceerde... maar goed ik dwaal af... waar was ik?
Oh ja, bij die stapel rotzooi en die L-30.
Tjonge ik was destijds helemaal weg van de Luxman L400, je weet wel die met die mooie draaiknoppen voorop. Oké toegegeven misschien viel ik daar nog wel het meeste voor want zo vaak kon ik er niet naar luisteren, de vader van een vriendje had zo'n ding staan. Maar ja da's meer dan dertig jaar geleden... Tjonge ik twijfelde wel even, zal ik die ouwe baas meenemen of niet?
Oké ik heb al heel wat oude kompetoeters staan van oude SUN Sparks tot een Silicon Vault. En een aantal oude laptops maar een versterker nog niet hield ik mezelf voor! Ach wat... ik had net een jaartje geleden de kelder opgeruimd! En weggooien kan altijd nog, dacht ik terwijl ik hem uit de stapel viste. Goh meneer moest wel even schoon gemaakt worden zeg!
Thuisgekomen kon ik het niet nalaten de kast van het chassis te verwijderen om het binnenste eens beter te bekijken. Veel stof en vuil... maar zo te zien niets beschadigd. Geen zwarte plekken, losse draden of kapotte contacten. De frontplaat leek mij helemaal gaaf en de draaiknoppen zaten gewoon vast. Ook de tuimelschakelaars voelden goed aan. Geen speling, niks.. De houten behuizing lijkt met een soort van zwarte folie overspannen en oogt niet origineel. Op sommige plekken is het ietwat beschadigd maar ook weer niet overdreven.
Nou misschien viel het met de staat van de ouwe baas mee... alleen die kleur. Vreemd, ik kon me eigenlijk helemaal geen zwarte Luxman herinneren. Tenminste niet van die ouwe knarren.. zou het misschien zo'n kit zijn? Ik herinner me dat Luxman een kit versterker had uitgebracht. Niet dat ik ooit één gezien had, die wetenschap had ik van 'horen zeggen' opgedaan. Je weet wel van een vriendje die z'n vader een 400 had... Aan de andere kant, het soldeersel zag er echt wel professioneel uit. En ook de kabelboompjes lijken gewoon van een productieband te zijn gelopen zo mooi strak. Nee dit moet een fabrieksapparaat zijn. Gebouwd op de oude manier.. met de hand aan de assemblagelijn.
Dan maar een goegeltje op de kompetoeter eraan wagen! En verdomd daar een hele rits... in Luxman zilver. Nou, nou die ouwe van dagen brachten nog best wel wat eurotjes op ook zeg! Zo zag ik een bieding op marktplaats van 150 euro voor een gaaf exemplaar. Ook al een zilveren uitvoering... Maar toch, het kán aan mij liggen maar ik heb op het Wilde Wijde Wep geen afbeelding van een zwarte Luxman L30 kunnen vinden. Misschien dan op het digitale marktplein? Was er iemand in het bezit van Luxman L30 documentatie? Wie weet stond daar wel zo'n zwarte in!
Nou als je het over de duivel hebt... na net aan een weekje meldde zich iemand, verdomd als het niet waar is op fietsafstand van mijn woonplaats, die een puntgaaf exemplaar van een L30 user manual had! Voor 5 euro zou de eigenaar em wel even langs komen brengen. Nou tegen zo'n aanbod zeg je natuurlijk geen nee. Ik in ieder geval niet en voordat ik het wist vond ik een mooie enveloppe in de brievenbus (top kerel!). Deze manual bevat afbeeldingen van het type L30A en deze lijkt gezien de afwerking iets jonger dan de oude baas die ik nu in mijn bezit heb. Zo lijkt bijvoorbeeld de trafo van een mooiere afwerking voorzien.
Voor het overige kon ik geen verschillen ontdekken en ondanks flink wat speurwerk op het Wilde Wijde Wep kon ik nauwelijks bruikbare informatie vinden. Wel kwam ik een PDF van een Service Manual tegen. Dus heb ik op mijn favoriete elektronica forum een oproep geplaatst voor meer informatie over deze geluidsversterker in de hoop iemand te vinden die hier het één en ander over kan vertellen.
Tijdens mijn speurtocht is me wel duidelijk geworden dat er voor gave exemplaren nog leuk geld betaald wordt. Nu gaat het mij hier niet om maar dit geeft natuurlijk wel aan dat deze oude heren nog erg gewaardeerd worden. Sommige gebruikers zijn echt lyrisch over deze geluidsversterkers en dat verbaasd me toch wel een beetje als ik zo naar het elektrisch schema kijkt: er zitten nogal wat condensatoren in de signaalweg! Zo je zie maar.. zelf luisteren is nog steeds het beste criterium.
Ik heb onderwijl het chassis uit de houten kast gehad en deze eens goed van alle kanten besnuffeld en betast. Wat me opviel is dat er een setje zekeringen ontbrak, zo te zien van de eindtrappen. Nu heb ik toen ik em vond de bak even aan het lichtnet gehad. Gewoon zo om te zien of er rook uit kwam maar dat viel reuze tegen. Ik bedoel.. geen rook en geen vonken. Wel brandde een mooi rood gloeiend lampje op de voorzijde dus veel kan er niet mee loos zijn. Aangezien het voor mijzelf alweer meer dan dertig, jawel beste kijkbuislezertjes 30, jaar geleden is dat ik echt iets serieus met kwaliteitsversterkers van doen heb gehad heb ik besloten zelf nu niet met deze oude heer te gaan lopen sollen. Het risico vind ik gewoon te groot. Voordat je het weet verknol je de zaak.
En dus heb ik hem voorlopig tezamen met de documentatie goed verpakt in een doos opgeborgen. Ik ben van plan weer meer met elektronica te gaan lopen klooien en misschien doe ik voldoende ervaring op om het later alsnog zelf te proberen. Zo niet, dan is er vast wel iemand anders die goed is in het restaureren van dergelijke geluidsversterkers. Wie zich geroepen voelt of wie meer info heeft over deze ouwe hap kan contact met mij opnemen, bij voorkeur iemand verbonden aan een soort van museum of zo...
Luxman l-30
| Titel | Bron | Grootte |
|---|---|---|
| Operation Manual | Veni etinam | 4.18 Mb |
| Service Manual | Veni etinam | 1.69 Mb |
Audio & techniek
| Titel | Bron | Grootte |
|---|---|---|
| A25 Eindversterker | Veni etinam | 3.35 Mb |
| A15 Mk3 Eindversterker | Veni etinam | 2.41 Mb |