Tijdens het niet aflatende geknutsel aan het Philips thuis-ding door Cootje, oftewel Coax, die eigenlijk gewoon Gertjan heet en die vroeghur druk was met '3 meter bakken en vossejachten'. Allemaal niet te verwarren met dat 27MC spul, natuurlijk! Bleek dat de destijds opgevoerde NL7419 voeding wel aan een 'revisie' toe was.
Wat was het geval?
Tijdens het aanklooien experimenteren met ondermeer het Radio RIM hoofdtelefoonversterkertje en een aantal andere Philips zelfbouw eenheden bleek dat de ingangsspanning op de NL7419 voedingsprint ietwat aan de hoge kant was. Deze is gelijkgericht rond de 50V DC (onbelast) en dit is voor de eindtransistor, de BD131, wel niet het probleem maar wel voor het TBA281 stabilisatie IC! Zodanig dat de kortsluitvastheid van de eenheid in het geding was gekomen. Vanwege die hogere spanning moest namelijk de bypass transistor gedurende een kortsluit situatie meer vermogen verstoken dan dat aanvankelijk was berekend. En tja, dan fikt die transistor, zonder adequate koeling, natuurlijk zomaar een keertje uit...En loop je het risico dat het stabilisatie IC daar ook een douwtje door krijgt.
Even, voor de nu glazigkijkende kijkbuislezertjes, een korte uitleg over die NL7419 voeding van Gertjan: als deze in de standaard 420K kast van het Philips zelfbouw mengpaneel is ingebouwd zie je geen enkel verschil met een niet standaard uitvoering. Pas als deze eruit wordt gehaald valt op dat het frame ondersteuning biedt aan een ringkerntrafo die wat meer ampère's, en ook een iets hogere wisselspanning, blijkt te leveren dan de standaard transformator. Die ruimere bemeting was destijds trouwens niet de reden voor de vervanging van de transformator. Dat was een vervelende brom/ratel die er na verloop van tijd in kwam en er met geen mogelijkheid meer uit te krijgen was. En dan mot je wat hé?
Constructie
Om die ringkerntrafo te kunnen bevestigen is zoals op bovenstaande foto's is te zien aan het originele freem een hulpfreem gefabriekt dat precies over de achterkant van het voorfreem past. En omdat in de 420K kast een enkele rij eenheden wordt geplaatst is het geen problem dat de onderkant van het nieuwe freem ietsiepietsie langer is... Een écht slimmigheidje dus!
Terug naar wat er plots aan deze voedingseenheid mankeerde: de eindtransistor was defect geraakt getuige het oude Philips stabilisatie IC, de TBA281, dat niet goed meer bleek te werken. En dus werd deze vervangen door een nieuwer type: de LM723. Dit IC is pin-compatible met de TBA281 en eveneens in ronde (TO-100) uitvoering leverbaar.
Het is wel even opletten mocht je een LM723 willen aanschaffen. In het datablad van Texas Instruments dat je links in dit venster kunt downloaden worden twee typen vermeld en het verschil zit em in het temperatuurbereik. De LM723 werkt in het gebied van -55℃ tot +150℃ en de LM723C in die van 0℃ to +70℃. Er kan dus nog wel eens een prijsverschilletje aan zitten!
Omdat het puntje van die nog steeds te hoge transformatorspanning natuurlijk na de IC en eindtransistor wisseling nog steeds speelde moest er verder aan de voedingseenheid geknutseld gaan worden. En omdat je dan toch bezig bent pak je meteen ook even wat onderdrukking van storing mee... en zow.
Toch?
Nou was destijds bij het wisselen van de ingangstransformator de bruggelijkrichter door plaatsing aan de koperzijde van de print van een aantal bypass condensatoren al van behoorlijk wat HF rommel ontdaan. Maar aangezien er hier en daar nog wel plek voor een ontkoppel condensatortje was zou ditmaal niet alleen de uitgang maar ook de sturing van het stabilisatie IC door Gertjan onder handen worden genomen. Zo werd de (onbelaste) ingangspanning voor de LM723 met behulp van de R8/R9 spanningsdeler een paar voltjes naar beneden geschroefd (indien je deze modificatie met de originele Philips transformator wilt uitvoeren dan dien je de waarde van R8 een stukje lager te maken). Zodanig dat bij belasting de spanning op het IC (over C4) niet onder de 27V DC zakt. Kom je hoger, volgens het datablad is de maximale ingangsspaning van de LM723 40V DC, dan is deze spanningsdeler dus dé oplossing!
De twee afvlakelco's C2 en C3 zijn vervangen door robuuste 2200µF - 40V types. En de referentiespanning (pen 4) middels C11 en C12 is extra gestabiliseerd en ontkoppeld. Volgens het LM723 datablad kan het Output Noise Voltage met een elcotje van pak em beet 5 µF (C11 naar GND) ook nog eens behoorlijk worden gereduceerd! In het gebied van 100 Hz tot 10 KHz wordt die AC rimpel dan zomaar maximaal 2,5 microvolt RMS. Terwijl als je dat elco'tje daar niet zou plaatsen, zoals in het originele Philips ontwerp, je dan met een AC rimpel van 86 microvolt RMS op je uitgang te maken hebt! Kortom voeding is beter dan origineel vanaf Philips!
zo verzekerde Gertjan mij.
De details
De DC voeding naar het IC toe is nu belast 33,6V, dus mooi onder de 40V zoals het hoort. En dankzij de RC combinatie R8/C8 is deze ook nog eens voorzien van een heuse 'soft start'. Geheel gratis zo'n nostalgisch oude Philips buizenradio's gevoel
. En als toegift is, maar dan is het ook écht op hoor mensen, een nieuwe 10 slags cermet instelpotmeter om de 24V DC uitgangspanning te kunnen afregelen geplaatst. De regeling is nu niet alleen preciezer maar ook zoals je zou verwachten:rechtsom is meer spanning en niet minder,.. zoals origineel in de Philips voeding!
Nummer | Weerstanden (R) | Condensatoren (C) |
---|---|---|
1 | vervalt | 10nF |
2 | 1KΩ | 2200µF/40V |
3 | 15KΩ | 2200µF/40V |
4 | 2,2Ω | 100nF |
5 | 5KΩ cermet instelpotmeter | 680nF |
6 | 5KΩ | 1000µF/40V |
7 | 3,3KΩ | 4,7nF |
8 | 3,9KΩ | 470µF/63V |
9 | 15KΩ | 100nF |
10 | - | 100nF |
11 | - | 4,7µF/25V |
12 | - | 100nF |
13 | - | 100nF |
14 | - | 100nF |
15 | - | 100nF |
Overige | BY164, BD131, LM723 |
Zoals op de foto van de componentenzijde is te zien werden er hier en daar een aantal gaatjes geboord om nieuwe componenten te kunnen plaatsen. Toegegeven, het was een beetje passen en meten. Maar uiteindelijk heeft alles een plekje kunnen krijgen. En dat is natuurlijk, mocht je zelf ook een dergelijke modificatie van de NL7419 voeding door willen voeren, helemaal afhankelijk van de afmetingen van de gebruikte onderdeeltjes. Een boorplan is om deze reden dan ook niet te geven.
Tot slot: oplettende kijkbuislezertjes zal het zijn opgevallen dat deze voeding geen 6V wisselspanning, vanaf de aansluitpunten 1 en 3 op de originele trafo tekening, levert. Omdat in het paneeltje van Gertjan de 2 Voltcraft VU metertjes belicht worden door een serieschakeling van 8 Leds, die via een voorschakelweerstand gevoed worden vanuit de 24V DC, is die wisselspanning niet meer nodig en kan dus komen te vervallen. En dit maakt de keuze voor een geschikte (ringkern)trafo weer een stukje eenvoudiger.
Nou, aan de hand van dit verslag van Gertjan kan een kind dus eigenlijk gewoon de was modificatie doen!