Het leuke van verleden tijd is altijd, tenminste als het een beetje te pruimen is, dat je erop terug kunt kijken. Dat je kunt zeggen dat: je dat nog weet
. Iets in de trant van Ik herinner me nog dat ....
nou ja, vul maar in... En dat je jezelf vervolgens met stip als ouwe zak mag classificeren, dat natuurlijk ook! Want, ja, oké... toegegeven,.. nostalgie is een terugkeer naar een geromantiseerd vroeger. Maar toch,..
Ik herinner me nog dat ik destijds fantaseerde van een platenspeler die minder knisperde! Dat ik hiermee een bijna gelijk aan het origineel, natuurlijk met zo min mogelijk 'knispers' erin, opname (op cassette of bandrecorder) kon maken. Man dat zou wat zijn!..
Al een paar maal is het mij deze laatste jaren gebeurd dat onbekenden mij emeelden met vragen of ik een artikeltje zus of een artikeltje zó uit de stapel Hob-bit, Elektuur of ELO tijdschriften kon trekken. Gedigitaliseerde Elektuurs zijn zo links en rechts goed te vinden maar Hob-bit en de Nederlandstalige ELO tijdschriften dus niet.
Nu ken ik de inhoud van mijn verzameling Hob-bit en ELO tijdschriften behoorlijk zo bemerk ik regelmatig maar soms ben je toch zo maar even druk. Want stond dat ene artikel nu in een nummer uit 1978 of een paar maanden later? Kan natuurlijk ook een maandje ervoor zijn... Voordeel is natuurlijk wel dat na een paar maal de stapel te hebben doorgenomen je plots veel meer interessante artikeltjes vindt. In ieder geval meer dan dat je jezelf voordien herinnerde. En dat is dan ook meteen zo'n moment waarop je jezelf voorneemt nu dan toch eindelijk eens echt aan die index voor alle ELO's te beginnen.
Tja en als de meute erachter komt dat je hiervan een hele verzameling hebt liggen en er ook op je webstek mee leurt vraag je er natuurlijk om! Want net aan een paar weken na het *kuch* artikeltje over de ELOmat e-meelde mij de Noor, Håvard Kristoffersen.
Håvard heeft als hobby het struinen over ouwe knarren markten alwaar hij ouwe printen en electronica projecten ritselt. En deze thuis vervolgens probeert werkend te krijgen. Ditmaal had hij een doos vol van een kennis gekregen en was hij op zoek naar de beschrijving van een ELO print met als opschrift ELO 8
. Hij had er ook nog een labeltje, zo eentje die je aan een zakje met componenten kan nieten, bij. Van Franzis Platinen Service, een reactietester. Uit de Duitse ELO, nummer 3 uit 1975. En ja wil je daar iets mee kunnen dan moet je de hort op. Oftewel Goegelen... zodoende dus dat ie bij mij terecht kwam.
ELO
Voor de nu glazig kijkende kijkbuislezertjes: Franzis-Verlag was een Duitse uitgeverij uit München die actief was op de Duitse hobby electronica markt. Sinds 1975 gaf Franzis het blad ELO uit en deze werd in oktober 1977 door Kluwer Technische Tijdschriften B.V. als licentieuitgave op de Nederlandse markt geïntroduceerd. Het blad kwam, uitgezonderd het eerste jaar, 11 maal per jaar uit. Het juni/augustus (7/8) verscheen als gecombineerd zomernummer. De eerste reeks uitgaven van de Nederlandse ELO waren hoofdzakelijk gevuld met naar het Nederlands vertaalde artikelen waarvan de kwaliteit nog wel eens te wensen over liet. Ook bleek dat lang niet iedere nabouwer de juiste onderdelen kon bemachtigen omdat de electronicamarkt in die tijd er niet echt op was ingericht om afwijkende componenten te leveren. Dit leidde nog wel eens tot een 'wrevelige sfeer' zo valt in een later colofon te lezen. Toen echter deze problemen waren opgelost en er speciaal voor de Nederlandse markt werd geschreven bleek de ELO sneller te groeien dan het blad 'Populaire Electronica'. PE was een uitgave van uitgeverij Born BV en deze was in het najaar van 1974 voor het eerst verschenen.
En het duurde niet lang of PE abonnees werden in het ELO januari nummer van 1978 welkom geheten. Ondanks dat de Nederlandse ELO een behoorlijke oplage verkreeg, in de hoogtijd rond de 40.000 exemplaren, werd de naam van het blad in 1980 gewijzigd. Volgens uitgeverij Kluwer was dit vanwege verschuivingen in de consumenten electronica markt en de snelle opkomst van de PC noodzakelijk. ELO nummer 6 uit 1980 is daardoor definitief het laatste nummer onder deze naam. Hob-bit nummer 1, uit augustus 1980, is de opvolger van de ELO waarin ook de abonnees van het blad Elektronika Hobbie (de opvolger van het vroegere Populaire Electronica) zijn overgegaan. De Hob-bit ontwikkelde zich tot een soort van beginnersblad met een heel behoorlijke oplage. En deze wordt vanaf mei 1984 uitgebracht door uitgeverij Robopress BV uit Eindhoven. Deze club gaat voortvarend van start. Er wordt door de hoofdredacteur in het november nummer zelfs een kursus elektronika
aangekondigd maar tijdens de verschijning van het december nummer blijkt plots dat deze door Uitgeversmaatschappij Elektuur BV is uitgebracht als zijnde het laatste Hob-bit nummer! Kennelijk is het hele boeltje door Elektuur BV overgenomen en heeft de redactie er het bijltje bij neer gegooid. De Hob-bit gaat in het vervolg als Elex verder en zal jaren later door grote broer Elektuur wordt opgeslokt... In de markt spelen dan nog maar een paar electronica hobby bladen een rol van betekenis: Elektuur, dat later Elektor zal gaan heten en Radio Bulletin. Deze laatste is een dik jaar later ook verdwenen.
Druk,.. druk.. druk
Terug naar het printje van Håvard. Dit bleek na wat spitwerk onderdeel van een bouwontwerp uit de Nederlandse ELO uitgave 6 (1978) en 9 (1978) te zijn. En betrof een universele indicator print voor een aan te koppelen electronische reactietester zo ontdekte ik. Echt duidelijk is het trouwens allemaal niet omschreven en ook verwijzen de artikelen een beetje vreemd naar elkander. Het lijkt de eerste periode voor de redactie een beetje aanrommelen te zijn geweest.
Gelukkig was de onderlinge samenhang in latere uitgaven een stuk beter maar echt uitblinken deed de ELO, op een paar leuke bouwontwerpen na, de eerste jaren niet. Afijn, omdat een scan van de paar bladzijden zo gemaakt waren kon ik Håvard als snel na de vondst van de artikeltjes een fonkelnieuwe PDF toezenden. Zodoende kon hij weer als een speer verder. Als toelichting op de door hem gemaakte vervangende ELO4 print merkte hij op:
I first etched the layout for part two of this build, but I soon realized that I could not get the LED displays used in the original circuit. So I made some adjustments to the layout with Adobe Illustrator and made the circuit work with two newer 7 segment displays I had laying around. The main differense was the common catode/anode between the types of displays, so I replaced the drivers with 7448 and that worked great!
Vinkje gezet, en weer een gelukkig mens!
Hetzelfde laken en pak ging op voor een andere hobbyist die nét hierna meelde. Deze was op zoek naar het schema en beschrijving van een modeltrein besturing dat gebruik maakte van tweetal BD675 en een twee opto-couplers. Dit bleek een artikeltje uit nummer 10 van oktober 1979 te zijn met de titel Droom van een besturing
...
Damn,.. Eli kreeg het zowaar druk en net op het moment dat ie er serieus aan begon te denken zijn ELO collectie op de één op andere manier proberen te gaan scannen zonder de bladen fysiek te beschadigen diende zich nóg een ELO liefhebber aan!
Man, het leek wel een complot!
Wat bleek, Bram Prosman had net hiervoor al zijn Hob-bit tijdschriften stuk gesneden en ingescand zo liet hij me weten en was nu op zoek naar in te scannen ELO bladen. Die zouden hierna door de molen gaan...
Afijn,.. Je kunt de hele collectie Hob-bit en ELO bladen, die straks waarschijnlijk gevolgd wordt door nog meer hobby Electronica uitgaven op de webstek van de Internet Archive terug vinden. En waarvan ik de verwijzing al links voor je in dit venster heb geplaats.
Nou, als dat geen massale dosis nostalgie is, weet ik het ook niet meer...